News - 2017/08/16 (水) - 20:40
T?ng huy?t áp - Vì sao ph?i quan t?m?
前回の更新 01/08/2021 - 15:45
T?ng huy?t áp là b?nh thu?ng g?p và gia t?ng theo tu?i, chi?m 8-12% d?n s?. M?t s? y?u t? nguy c? làm gia t?ng nguy c? t?ng huy?t áp nh? ti?u ???ng, thu?c lá, t?ng lipid máu và di truy?n.
T?ng huy?t áp là nguyên nh?n g?y t? vong và di ch?ng th?n kinh n?ng n? nh? li?t n?a ng??i, h?n mê v?i ??i s?ng th?c v?t, ??ng th?i có th? thúc ??y suy tim, thi?u máu c? tim làm ?nh h??ng nhi?u ??n ch?t l??ng s?ng (kh?ng c?m th?y kho? kho?n, m?t kh? n?ng lao ??ng) và gia t?ng kh? n?ng t? vong.
Do ?ó vi?c ?i?u tr? huy?t áp cao c?n ???c quan t?m ?? tránh nh?ng tai bi?n nguy hi?m mà nó có th? g?y ra.
V?y t?ng huy?t áp là gì?
T?ng huy?t áp là b?nh m?n tính trong ?ó áp l?c máu h? th?ng ??ng m?ch t?ng cao.
T?ng huy?t áp ???c ph?n lo?i thành nguyên phát hay th? phát. Kho?ng 90–95% s? ca "t?ng huy?t áp nguyên phát", dùng ?? ch? các tr??ng h?p kh?ng tìm th?y nguyên nh?n g?y t?ng huy?t áp (v? c?n). Và ch? có kho?ng 5–10% s? ca là t?ng huy?t áp th? phát do các b?nh t?i các c? quan khác nh? th?n, ??ng m?ch, tim và h? n?i ti?t g?y ra nh? suy th?n m?n tính, h?p ??ng m?ch th?n, c??ng aldosteron nguyên phát, u t?y th??ng th?n và do u?ng thu?c ng?a thai
Huy?t áp cao là m?t trong nh?ng y?u t? nguy c? c?a ??t qu?, nh?i máu c? tim, suy tim và phình ??ng m?ch, ngoài ra nó còn là nguyên nh?n g?y ra suy th?n m?n và bi?n ch?ng ? m?t. T?ng áp l?c máu ??ng m?ch s? d?n t?i gi?m tu?i th? trung bình.
Khi nào g?i là t?ng huy?t áp?
Ng??i ta th??ng dùng khái ni?m?huy?t áp t?m thu?(ho?c?huy?t áp t?i ?a)?cho tr? s? huy?t áp trên và?huy?t áp t?m tr??ng (ho?c t?i thi?u)?cho tr? s? huy?t áp d??i.
Khi tr? s? huy?t áp t?m thu > 140mmHg và huy?t áp t?m tr??ng >90 mmHg ???c xem là t?ng huy?t áp. ??i v?i ng??i có tu?i, d?ng t?ng huy?t áp ph? bi?n là t?ng huy?t áp t?m thu ??n thu?n t?c là ch? s? huy?t áp t?m thu >160mmHg nh?ng huy?t áp t?m tr??ng kh?ng cao (<90mmHg).
?? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ??
Ngày nay nh? ti?n b? v? k? thu?t ch?n ?oán (máy ?o huy?t áp ph? bi?n r?ng r?i) và ngày càng có nhi?u lo?i thu?c ?i?u tr? ít tác d?ng ph?, vi?c ?i?u tr? ?? giúp c?i thi?n ch?t l??ng cu?c s?ng c?a b?nh nh?n, gi?m ?áng k? t? vong và các di ch?ng (li?t n?a ng??i, suy tim) do t?ng huy?t áp g?y ra.
Ng??i b?nh t?ng huy?t áp c?ng c?n ch?p nh?n vi?c ?i?u tr? t?n kém l?u dài ?? ??i l?y m?t cu?c s?ng an toàn.
Huy?t áp cao có nhi?u y?u t? nguy c?, bao g?m: tu?i tác, ti?n s? gia ?ình, th?a c?n béo phì, ít v?n ??ng, hút thu?c lá, ?n m?n, c?ng th?ng, m?t s? b?nh m?n tính (cholesterol cao, ti?u ???ng, b?nh th?n và ng?ng th? khi ng?) và ??i khi mang thai c?ng góp ph?n làm t?ng huy?t áp.
M?c dù b?nh t?ng huy?t áp th??ng g?p nh?t ? ng??i l?n nh?ng tr? em c?ng có nguy c?. ? m?t s? tr?, huy?t áp cao là do v?n ?? v? th?n ho?c tim. Nh?ng ??i v?i m?t s? l??ng l?n các tr?, thói quen ?n u?ng kh?ng lành m?nh và thi?u t?p th? d?c góp ph?n làm t?ng huy?t áp.
Huy?t áp kh?ng ph?i là con s? h?ng ??nh
Tr? s? huy?t áp có th? thay ??i khi có các y?u t? tác ??ng nh? t?m l? (lo ?u, s? h?i, m?ng vui...) v?n ??ng (?i l?i, ch?y nh?y) ho?c m?i tr??ng (nóng l?nh), ch?t kích thích (thu?c lá, cà phê, r??u bia) và b?nh l? (nóng s?t, ?au ??n). Trong nh?ng tr??ng h?p này kh?ng th? cho r?ng b?n b? t?ng huy?t áp.
?? có tr? s? huy?t áp trung th?c nh?t, b?n nên th?c hi?n do huy?t áp trong tr?ng thái tinh th?n tho?i mái ? m?i tr??ng yên t?nh. C?n l?u ? kh?ng u?ng cà phê, hút thu?c lá, kh?ng dùng các thu?c ?nh h??ng ??n huy?t áp (nh? thu?c ch?ng sung huy?t m?i) tr??c khi ?o huy?t áp.
Nhi?u ng??i ch? nh?n ra b?n th?n b? t?ng huy?t áp khi tình c? ?i khám s?c kh?e ??nh k? hay khi b? tai bi?n m?ch máu n?o. T?t nh?t, nh?ng ng??i ch?a b? t?ng huy?t áp nên th??ng xuyên ki?m tra huy?t áp ??nh k? và khi nghi ng? t?ng huy?t áp thì c?n ?o huy?t áp nhi?u l?n.
Bi?n ch?ng c?a t?ng huy?t áp
T?ng huy?t áp n?u kh?ng ???c ch?n ?oán và ?i?u tr? k?p th?i s? g?y ra bi?n ch?ng trên các c? quan nh?: tim, n?o, m?t, ??ng m?ch ngo?i biên.?
Bi?n ch?ng t?c th?i:?Có th? nguy hi?m ??n tính m?ng, g?m tai bi?n m?ch máu n?o, nh?i máu c? tim c?p, bóc tách ??ng m?ch ch?, phù ph?i c?p, suy th?n c?p.
Bi?n ch?ng l?u dài:?X?y ra n?u b?nh nh?n sau m?t th?i gian dài t?ng huy?t áp mà kh?ng ???c ch?n ?oán và ?i?u tr? ?úng. Bi?n ch?ng g?m: R?i lo?n ti?n ?ình, b?nh l? m?t, tim to, suy tim, ?au th?t ng?c do thi?u máu c?c b? c? tim, suy th?n m?n, ?au cách h?i.
Các xét nghi?m c?n làm khi b?n b? t?ng huy?t áp
Xét nghi?m c? b?n ??i v?i t?t c? các b?nh nh?n:
- T?ng ph?n tích n??c ti?u
- C?ng th?c máu toàn ph?n
- Sinh hoá máu (kali, natri, creatinin, glucose, cholesterol toàn ph?n, HDL cholesterol)
- ECG
Xét nghi?m t?i ?u:
- ?? thanh th?i creatinine, vi ??m ni?u, protein n??c ti?u 24 gi?, calcium, axit uric, triglyceride lúc ?ói, LDL cholesterol, glycosolated hemoglobin, TSH,
- Siêu ?m tim.
B?nh nh?n trên 40 ho?c 50 tu?i có kèm theo nhi?u y?u t? nguy c? tim m?ch nên làm thêm ECG g?ng s?c ?? kh?o sát m?ch vành.
Nguyên nh?n g?y t?ng huy?t áp
H?u h?t các tr??ng h?p t?ng huy?t áp ??u là kh?ng r? nguyên nh?n, do ?ó ngoài vi?c ?i?u tr? b?ng thu?c h? áp ph?i l?u ? ??n ?i?u tr? các y?u t? nguy c? nh? ti?u ???ng, t?ng lipid máu, gi?m ?n m?n, ch? ?? ?n kiêng h?p l? k?t h?p t?p th? d?c ??u ??n.
Ng??i tr? ho?c ng??i quá già có t?ng huy?t áp c?n l?u ? m?t s? nguyên nh?n mà vi?c ?i?u tr? can thi?p ph?u thu?t có th? ch?a tr? kh?i hoàn toàn nh? h?p eo ??ng m?ch ch?, h?p ??ng m?ch th?n, u t?y th??ng th?n.
?i?u tr? t?ng huy?t áp
M?c ?ích c?a vi?c ?i?u tr? là nh?m phòng ng?a nh?ng bi?n ch?ng nguy hi?m do t?ng huy?t áp g?y ra.
Bác s? c?a b?n s? kê thu?c ?i?u tr? cho b?n khi xem xét tr? s? huy?t áp c?a b?n, huy?t áp cao có ?nh h??ng tim, m?t, th?n, n?o hay ch?a c?ng nh? các b?nh liên quan khác (ti?u ???ng, t?ng m? trong máu.)
?i?u tr? huy?t áp cao là ?i?u tr? su?t ??i, do ?ó khi huy?t áp ?? tr? v? g?n bình th??ng c?ng kh?ng nên ng?ng thu?c h? áp mà ph?i ?i?u tr? ti?p t?c vì huy?t áp gia t?ng tr? l?i khi ng?ng thu?c. C?n tham v?n th??ng xuyên bác s? c?a b?n khi huy?t áp quá cao ho?c quá th?p trong quá trình ?i?u tr?.
Vi?c ?i?u ch?nh l?i s?ng r?t quan tr?ng trong vi?c ?i?u tr? t?ng huy?t áp: Gi?m ?n m?n, gi?m m?, gi?m ???ng (n?u có ti?u ???ng), kh?ng u?ng quá nhi?u bia r??u m?c dù u?ng v?i s? l??ng h?n ch? c?ng giúp có l?i cho s?c kho? c?a b?n.
T?p th? d?c ??u ??n là cách th?c gi?m c?n, ho?t ??ng th? l?c aerobic hàng ngày 30-45 phút h?u h?t các ngày trong tu?n.
Ng?ng hút thu?c lá.
Duy trì ??i s?ng tinh th?n tho?i mái, ngh? ng?i gi?i trí h?p l?
TR? L?I V? T? V?N TR?C TUY?N
?? bi?t thêm chi ti?t, vui lòng liên h?: (84-24) 3577 1100?ho?c g?i c?u h?i?t?i ??y
